Czad, czyli tlenek węgla, każdego roku zbiera śmiertelne żniwo. Seryjny morderca, bezszelestnym bezwonny, niezwykle skuteczny. W Polsce powoduje śmierć średnio 100 osób rocznie. To nie żarty, właśnie rozpoczyna się sezon grzewczy, czyli okres żniw dla tego podstępnego zabójcy.
Co to jest czad?
Czad to potoczna nazwa tlenku węgla, który powstaje w wyniku niepełnego procesu spalania. Jest on niezwykle groźny, ponieważ nie możemy go poczuć ani zobaczyć. Niestety jak pokazują zeszłoroczne badania, wciąż w świadomości Polaków pokutuje skojarzenie z gazem ziemnym, który jest wzbogacany o THT i dlatego czujemy jego zapach. Myślimy w swej niechlubnej większości, że gdy zacznie się wydzielać w naszym domu czad, poczujemy go. Nic bardziej mylnego! Tlenek węgla jest gazem silnie trującym, bezbarwnym i bezwonnym. Dodatkowo jest lżejszy od powietrza, co korzystnie wpływa na siłę jego rozprzestrzeniania.
Dlaczego jest taki niebezpieczny?
Tlenek węgla dostaje się do naszego organizmu przez układ oddechowy, ale niebezpieczeństwo czadu kryje się w tym, że jest wchłaniany do krwiobiegu. Łączy się z hemoglobiną i utrudnia przedostanie się tlenu do układu krwionośnego. W wyniku zatrucia grozi człowiekowi uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, zawał, a nawet śmierć. Nie warto ryzykować.
Jak uniknąć zatrucia?
Straż Pożarna zwraca uwagę na podstawowe czynności, które mogą nas ustrzec przed zaczadzeniem. Skoro tlenek węgla jest wynikiem nieprawidłowego spalania paliw, to powinniśmy zadbać o sprzęt, który użytkujemy (termy gazowe, kuchenki, piece). W szczególności przeprowadzać kontrole techniczne, czyścić przewody kominowe i sprawdzać, czy występuje odpowiedni ciąg powietrza. Oprócz tego kupować i korzystać tylko ze sprawnych piecyków zgodnie z instrukcją. Wydaje się oczywiste, ale czy na pewno gościmy, co roku kominiarza w naszym domu? Czy nie próbowaliśmy rozpalić pieca inaczej niż w instrukcji, bo jest szybciej i taniej?
Wietrzyć, wietrzyć i jeszcze raz wietrzyć!
Z procesem spalania nieodłącznie związana jest odpowiednia wentylacja. Jak to określają kominiarze, obecna technologia budownictwa powoduje, że nowe budynki są „zbyt” szczelne. Zależy nam na niskich kosztach ogrzewania i inwestujemy w materiały, które powodują, że ciepło nie ucieka z naszego domu. Pamiętajmy jednak o jednej, prostej zasadzie, tyle spalin wydostanie się z domu, ile napłynie tam świeżego powietrza. Dlatego im szczelniejszy dom, tym częściej zaleca się wietrzyć wnętrza.
Jeżeli mamy grzejnik gazowy wody przepływowej w łazience, często sprawdzajmy wentylację w pomieszczeniu. Wystarczy przyłożyć kartkę papieru do otworu, jeżeli jest odpowiedni ciąg, kartka powinna przywrzeć do otworu wentylacyjnego. Zostawiajmy uchylone okno w pobliżu łazienki, żeby zapewnić cyrkulację powietrza. Bardzo często do zatrucia dochodzi podczas kąpieli w wannie. Gdy korzystamy z kuchenki gazowej, rozszczelnijmy okno w kuchni. Regularnie wietrzmy mieszkanie, nie tylko pomieszczenia, w których używamy urządzeń grzewczych. Poza tym, strażacy i kominiarze zalecają, aby w domach, w których są okna PCV, nigdy do końca ich nie zamykać. Popularne „plastiki” mają za wysoką szczelność, co utrudnia przedostawanie się tlenu do pomieszczenia. Wystarczy okno lekko rozszczelnić, zostawić klamkę na godzinie siódmej, dziewiątej lub drugiej. Pamiętajmy, aby nigdy, pod żadnym pozorem, nie zakrywać kratek i otworów wentylacyjnych!
Czujnik czadu – warto to mieć!
Straż Pożarna rekomenduje używanie czujników tlenku węgla. Należy bezwzględnie pamiętać o właściwym montażu. Miejsce, w którym zainstalujemy czujkę, jest kluczowe dla jej prawidłowego działania. Niestety ludzie bagatelizują objawy zatrucia tlenkiem węgla. To jedna z przyczyn, która sprawia, że statystyki śmiertelności w wyniku zaczadzenia, z sezonu na sezon nie zmniejszają się. Jak prawidłowo zamontować czujnik czadu prezentujemy na poniższym filmie.
Jakie są objawy zatrucia czadem?
Szczególnie ważne, aby pamiętać, że czadu nie poczujemy! Nie będziemy w stanie zareagować na niebezpieczeństwo, po prostu stracimy przytomność i jeżeli nikt nas nie znajdzie i nie udzieli pomocy, narazimy się na skutki silnego zatrucia, a nawet śmierć. Do najczęstszych objawów należą:
- bóle i zawroty głowy,
- duszności,
- nudności i wymioty,
- przyspieszone bicie serca,
- nieregularny oddech, trudności w zaczerpnięciu powietrza,
- utrata przytomności.
Jak udzielić pierwszej pomocy w wyniku zatrucia czadem?
- Natychmiast zapewnić dopływ świeżego powietrza. Otworzyć wszystkie okna i drzwi.
- Jeżeli to możliwe wynieść tę osobę na świeże powietrze.
- Rozpiąć ubranie poszkodowanego, nie ściągać ubrań, gdyż może to doprowadzić do wyziębienia.
- Jeżeli ofiara zatrucia nie oddycha, należy przystąpić do sztucznego oddychania i masażu serca.
- Bezzwłocznie zadzwonić na nr alarmowy 112 lub 999 lub 998.
