Systemu wentylacyjnego nie widzimy na co dzień, jest nieco ukryty i bystry obserwator dostrzeże jedynie niektóre jego elementy. Jednak jest on niezwykle ważnym elementem w każdym domu. Jego prawidłowe funkcjonowanie niezmienne wpływa na dobre samopoczucie domowników, ale również zdrowie, gdyż brak wentylacji prowadzi do pojawiania się wilgoci, a wilgoć może skutkować pleśnią lub grzybem, a te z kolei mogą powodować problemy zdrowotne. Właśnie dlatego warto dobrze wiedzieć jak dostarczać czyste i usuwać zużyte powietrze z domu.
Szczelne domy
Powszechnie dom kojarzy się z ciepłym i komfortowym miejscem, w którym spędzamy większość naszego życia. Wielu z nas lubi ciepłe i przytulne pomieszczenia, ale mało kto lubi odbierać i płacić wysokie rachunki za paliwo niezbędne do ogrzania naszych czterech kątów. Koszty ogrzewania są zwykle stosunkowo wysokie, dlatego już na etapie inwestycji dokładamy wszelkich starań, aby zastosować rozwiązania, które zmniejszą comiesięczne opłaty. Im bardziej przykładamy wagę do uszczelnienia budynku, tym bardziej musimy myśleć o wydajnym systemie wentylacji.
Wentylacją nazywamy proces wymiany powietrza w budynku. Koniecznością jest, aby przebiegała ona w sposób zorganizowany i ciągły. Świeże powietrze z zewnątrz powinno być dostarczane do wnętrza budynku i kierowane przez wszystkie pomieszczenia, tak aby miało możliwość zebrania wszelkich zanieczyszczeń, takich jak zapachy, wilgoć czy substancje chemiczne. Następnie musi ono zostać wyprowadzone na zewnątrz.
Grzyb, pleśń na ścianach
Brak wentylacji lub niewystarczająca wentylacja pomieszczeń może stwarzać korzystne warunki do powstawania grzybów lub pleśni. Utrzymująca się wilgoć to idealny klimat dla ich rozwoju. Pamiętajmy, że nawet w najczystszych mieszkania stale otaczają nas drobinki kurzu, pyłu, zarodniki grzybów, wirusy, bakterie i inne mikroorganizmy. By uniknąć tych przykrych niespodzianek, wystarczy zadbać o dobrą cyrkulację świeżego powietrza. Obecność mikroorganizmów i stworzenie im sprzyjającego środowiska może być przyczyną infekcji, alergii, a nawet poważnych chorób, w tym zapalenia płuc. Wietrząc pomieszczenia, uniemożliwiamy im rozwój oraz nie dopuszczamy do gromadzenia się ich, co przekłada się na nasze dobre samopoczucie i ogólne zdrowie.
Zalety wentylacji
Zimą i podczas chłodnych jesiennych lub wiosennych dni, kiedy nie otwiera się okien, w domu, w którym przebywają ludzie, jest bardzo zanieczyszczone powietrze. Jego wartość higieniczna jest bardzo niska, a zawartość dwutlenku węgla kilkukrotnie przewyższa dopuszczalne normy. Oddychanie takim powietrze może objawiać się nadmierną sennością, bólem głowy, mdłościami, kłopotami ze snem, koncentracją oraz poważniejszymi dolegliwościami ze strony układu nerwowego czy oddechowego. Prawidłowe wentylowanie pomieszczeń pomaga oszczędzać energię, jest higieniczne i zabezpiecza mieszkanie przed rozwojem grzybów oraz pleśni. Co więcej, w takich mieszkaniach domownicy czują się lepiej, a pracownicy wykonują obowiązki efektywniej, gdyż ich mózgi są dotlenione.
Jak zadbać o świeże powietrze
Starsze budynki nie wymagały wsparcia w wentylacji, gdyż okna nie były całkowicie szczelne, a przez mikrootwory przedostawało się świeże powietrze, natomiast ciepłe uciekało, co powodowało spore straty energii na ogrzewaniu. Nowoczesne modele są całkowicie szczelne i pozwalają na lepszą gospodarkę energetyczną. Musimy pamiętać, że zbyt intensywny nawiew powietrza wiąże się z odczuciem chłodu i dyskomfortem cieplnym w pomieszczeniu i w rzeczywistości jest nieekonomiczny. W okresie grzewczym nadmierna wentylacja budynku powoduje wzrost zapotrzebowania na paliwo, potrzebne do jego dogrzania.
O ile latem możemy sobie pozwolić na pozostawienie uchylonych okien, to zimą taka praktyka powoduje wychłodzenie budynku i jest nieekonomiczne. Wietrzenie warto przeprowadzać 3 razy dziennie. Należy to zrobić szybko i sprawnie, otwierając okna na oścież, by zrobić przeciąg, zapewniający najskuteczniejszą wymianę powietrza. Warto przy tym zamknąć drzwi do pokoju, by nie tracić ciepła zgromadzonego w pozostałych pomieszczeniach. Wietrzenie nie powinno trwać dłużej niż 5-10 minut.
Rodzaje wentylacji
Wietrzenie tradycyjne to absolutne minimum. Doprowadzanie właściwej ilości świeżego powietrza, bez efektu przeciągu to główne założenie nawiewu. Aby zapewnić sobie komfort potrzebna jest nieprzerwana i regularna dostawa powietrza, które będzie miało również odpowiednią temperaturę i wilgotność. Im budynek szczelniejszy, tym bardziej wymaga wsparcia system wentylacji. Nie w każdym systemie wentylacji istnieje możliwość jego płynnego regulowanie zgodnie z potrzebami, jednak projekt powinien zostać zaplanowany w taki sposób, aby jak najlepiej spełniać oczekiwania przyszłych użytkowników. W super szczelnych domach wentylacja naturalna może być zwyczajnie niewystarczająca. Obecnie wyróżniamy kilka typów wentylacji budynków:
- wentylacja naturalna (grawitacyjna)
- wentylacja mechaniczna
- wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła
- wentylacja mieszająca
- wentylacja wyporowa
- wentylacja hybrydowa
Dobra wentylacja domowa – odprowadzanie i doprowadzanie powietrza
W Polsce większość budynków mieszkalny w dalszym ciągu wentylowana jest naturalnie, czyli posiada system wentylacji grawitacyjnej. Problem w tym, że w wielu przypadkach nie jest ona wystarczająco wydajna, a jej skuteczność jest zmienna zależnie od pory roku. Przepisy dotyczące wentylacji budynków nadal nie są odpowiednio stosowane, gdyż w wielu przypadkach zawodzi ich interpretacja, a w projektach brakuje najważniejszych wytycznych. Do budynku trzeba dostarczyć tyle samo świeżego powietrza, ile wyprowadzono na zewnątrz.
Zasady prawidłowej wentylacji oraz normy mówią, że powietrze z zewnątrz powinno trafiać do wszystkich pomieszczeń budynku. Z nich z kolei powinno ono przemieszczać się w kierunku kanałów wywiewnych, które zlokalizowane są zazwyczaj w kuchniach, łazienkach czy toaletach. Najlepsze efekty osiągane są przez zastosowanie systemu wentylacji nawiewno-wywiewnej, najczęściej system odzyskiwania ciepła z rekuperacją. Za pośrednictwem przewodów powietrze transportuje się bezpośrednio do pokoi, zaś jeśli instalacja jest dobrze wyregulowana, to odpowiednia ilość powietrza trafia do każdego z pomieszczeń.
