Tlenek węgla – CZAD to silnie trujący, toksyczny gaz, który powstaje zarówno w czasie niecałkowitego spalania gazu ziemnego w naszych kuchenkach, jak i może znajdować się w spalinach samochodowych. Duża ilość zatruć notowana jest po pożarach, jak również łazienkach, które wyposażone są w piecyki. Osobie, u której pojawią się objawy zaczadzenia, koniecznie należy udzielić pierwszej pomocy i wezwać lekarza.
Jak objawia się zatrucie czadem?
Osoby narażone na dostanie się czadu do organizmu zgłaszają takie dolegliwości jak bóle głowy, zawroty głowy, dezorientację czy wymioty. Jeśli pojawi się ból w klatce piersiowej, to można przypuszczać, że doszło do powikłań kardiologicznych. Często pojawiają się również nudności czy kołatanie serca – są to objawy związane z niedotlenieniem całego organizmu, jakie powstaje na skutek zaczadzenia. Osoby, u których pojawią się takie symptomy, wymagają udzielenia szybkiej pomocy, w przeciwnym razie może dojść do śmierci.
Gdy dojdzie jedynie do podtrucia tlenkiem węgla, to pojawiają się stosunkowo niewielkie objawy, takie jak spadek siły mięśniowej, rozbicie, czy też bóle głowy. Do odruchu wymiotnego dochodzi przy zdecydowanie wyższych stężeniach.
Zatrucie tlenkiem węgla może nieść za sobą również odległe objawy oraz liczne powikłania. Jeśli doszło do długotrwałej ekspozycji na czad i osoba przeżyła, to późne objawy mogą obejmować m.in. poważne uszkodzenia mózgu. Może dochodzić również do powikłań neurologicznych – trwałych oraz opóźnionych.
Pośród podstawowych objawów zaczadzenia wymienić należy: zaburzenia pamięci krótkotrwałej, obniżenie nastroju oraz przygnębienie, łatwe uleganie dekoncentracji i pogorszenie uwagi.
Jak udzielić pierwszej pomocy przy zatruciu tlenkiem węgla?
Udzielenie pierwszej pomocy osobie, która uległa zatruciu tlenkiem węgla, opiera się przede wszystkim na zabraniu jej ze skażonej przestrzeni, przynajmniej do drugiego pomieszczenia. Koniecznie należy otworzyć okna, aby maksymalnie przewietrzyć. Najszybciej jak to możliwe wzywamy pogotowie. W miarę możliwość odcinamy dopływ gazu do urządzenia, z którego się ulatnia, aby zmniejszyć zagrożenie – najważniejsza zasada, zanim pomożemy drugiej osobie, upewnijmy się, że sami jesteśmy bezpieczni.
W przypadku osoby zatrutej sprawdzamy, czy jest ona przytomna, czy reaguje gdy do niej mówimy, czy np. uszczypniemy. Jeśli chory oddycha, jednak nie reaguje na nasze działania, to do czasu aż dotrze pogotowie, należy odchylić głowę chorego do tyłu w celu udrożnienia dróg oddechowych. Jeśli nie wyczuwamy tętna i pacjent nie oddycha, to należy jak najszybciej rozpocząć reanimację – resuscytację krążeniowo-oddechową. W tym celu wykonujemy 30 rytmicznych uciśnięć klatki piersiowej i dwa oddechy zastępcze. Sztuczne oddychanie kontynuujemy do momentu przyjazdu pogotowia lub do czasu aż pacjent zacznie oddychać.
W skrócie:
- Należy rozszczelnić pomieszczenie – otworzyć wszystkie drzwi i okna.
- Wyprowadzamy osobę zatrutą z dala od źródła gazu, np. na świeże powietrze.
- Upewniamy się, że nie grozi nam zatrucie lub wybuch.
- Wzywamy pogotowie.
- Sprawdzamy, czy chory jest przytomny i czy oddycha.
- Jeśli nie oddycha, rozpoczynamy resuscytację krążeniowo-oddechową i kontynuujemy do czasu przybycia pomocy.
Koniecznie należy pamiętać, aby osobie poszkodowanej nie podawać płynów, ani żadnych leków. Leczenie szpitalne opiera się na terapii tlenowej tradycyjnej lub też prowadzonej w komorze hiperbarycznej, co oznacza, że tlen jest tam podawany pod ciśnieniem w specjalnej komorze.
Obecnie na terenie Polski z telefonów komórkowych obowiązuje nr alarmowy 112, pod który należy niezwłocznie zadzwonić w celu wezwania pomocy.
NUMER ALARMOWY 112
POLICJA 997
POGOTOWIE 999
STRAŻ POŻARNA 998
